Tất tần tật về sàn decking: Cấu tạo, đặc điểm và quy trình thi công
Sàn Decking đang trở thành lựa chọn phổ biến trong xây dựng nhờ khả năng tiết kiệm chi phí và đẩy nhanh tiến độ thi công. Với thiết kế đặc trưng giúp giảm trọng lượng kết cấu và tạo không gian thuận tiện cho hệ thống kỹ thuật, loại sàn này mang lại nhiều lợi ích cho công trình. Dưới đây là giải thích khái niệm và tổng hợp những ưu điểm và nhược điểm chính của sàn decking giúp bạn hiểu rõ hơn về giải pháp sàn này.
Sàn Decking là gì?
Sàn Decking (hay còn gọi là sàn tôn deck) là loại sàn thép được ứng dụng phổ biến trong các công trình xây dựng hiện đại như nhà khung thép, nhà xưởng nhiều tầng, văn phòng, showroom và các công trình công nghiệp. Sàn Decking được tạo thành từ các tấm tôn mạ kẽm hình sóng, liên kết trực tiếp lên hệ dầm thép bằng đinh hàn chuyên dụng (đinh chống cắt), sau đó đổ bê tông cốt thép trên bề mặt.
Nhờ cấu tạo và phương pháp thi công đặc biệt, sàn Decking vừa thay thế cốp pha truyền thống vừa tham gia chịu lực cùng hệ kết cấu bê tông, giúp giảm trọng lượng công trình, tiết kiệm chi phí và đẩy nhanh tiến độ xây dựng.
Cấu tạo
Tấm tôn sàn Decking
Tấm tôn Decking là phần quan trọng nhất, có cấu tạo từ tôn mạ kẽm cán nguội, tạo hình sóng có độ cao phổ biến từ 50 đến 75 mm. Sóng tôn giúp tăng độ cứng và khả năng chịu lực của tấm tôn, đồng thời tạo bề mặt bám dính cho bê tông.
Chiều dày tôn thường được sử dụng trong khoảng 0,75 mm, 0,95 mm và 1,15 mm tùy theo yêu cầu kết cấu và tải trọng thiết kế. Bề mặt tấm tôn được mạ kẽm hai mặt, giúp tăng khả năng chống ăn mòn và kéo dài tuổi thọ trong môi trường khí hậu ẩm ướt như ở Việt Nam.
Đinh hàn chống cắt (Shear stud)
Đinh hàn chống cắt là các thanh thép hình trụ, được hàn cố định lên dầm thép để liên kết chặt chẽ tấm tôn Decking với hệ dầm. Chúng đảm nhận vai trò truyền lực cắt giữa tấm tôn và dầm thép, giúp toàn bộ hệ sàn hoạt động như một thể liên kết chịu lực. Kích thước đinh hàn phổ biến trong công trình dân dụng là M16x100 và M19x150, được thi công bằng máy bắn đinh hàn chuyên dụng.
Lưới thép sàn
Lưới thép sàn là lớp cốt thép được đan hoặc hàn theo tiêu chuẩn kỹ thuật, đặt trên mặt tấm tôn Decking trước khi đổ bê tông. Lớp lưới thép này giúp tăng cường tính chịu lực của bê tông, chống nứt và co ngót trong quá trình sử dụng. Có thể sử dụng lưới thép hàn hoặc thép thanh tùy thuộc vào thiết kế kết cấu.
Lớp bê tông
Bê tông được đổ lên bề mặt tấm tôn Decking và lưới thép sàn, tạo thành mặt sàn chịu lực hoàn chỉnh. Độ dày và mác bê tông được lựa chọn tùy thuộc vào yêu cầu chịu tải của công trình, thường là bê tông M250 hoặc M300.
Quy trình sản xuất tấm tôn Decking
- Tấm tôn Decking được sản xuất theo phương pháp cán nguội từ tôn mạ kẽm cuộn. Quá trình sản xuất gồm các bước:
- Tôn cuộn được cấp vào máy cán nguội chuyên dụng.
- Tôn được tạo hình sóng theo thiết kế kỹ thuật, với các thông số về chiều cao sóng, khoảng cách sóng và chiều rộng tấm.
- Tấm tôn thành phẩm được cắt theo chiều dài yêu cầu của công trình.
- Cuối cùng, tấm tôn được kiểm tra chất lượng và đóng gói chuyển đến công trường thi công.
Do giới hạn máy móc cán sóng, chiều dày tối đa của tấm tôn Decking thường là 1,6 mm, điều này ảnh hưởng đến khẩu độ tối đa của dầm và tải trọng chịu lực.
Thi công sàn decking
Lắp đặt tấm tôn Decking
Các tấm tôn được đặt chính xác lên hệ dầm thép theo bản vẽ thiết kế. Độ phủ và vị trí được kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo liên kết chắc chắn.
Hàn đinh chống cắt
Đinh hàn chống cắt được bắn cố định tấm tôn lên dầm thép bằng máy bắn đinh chuyên dụng. Đây là bước quan trọng giúp truyền lực cắt hiệu quả giữa tấm tôn và dầm thép. Sau đó trải 1 lớp thép sàn khoảng cách từ 150mm – 200mm và đổ bê tông.
Ưu điểm và nhược điểm của sàn Decking
Ưu điểm
- Giảm trọng lượng và tiết kiệm chi phí: Cấu tạo tấm tôn có khoảng trống giữa sóng giúp sàn Decking nhẹ hơn sàn cốp pha bê tông truyền thống, giảm trọng lượng công trình, kích thước kết cấu thép và móng nền, từ đó tiết kiệm vật liệu và chi phí xây dựng.
- Tăng tốc độ thi công: Tấm tôn được sản xuất sẵn, dễ xếp chồng và vận chuyển. Việc lắp đặt nhanh chóng, kết hợp bắn đinh hàn và đổ bê tông trực tiếp giúp rút ngắn tiến độ thi công đáng kể.
- Tạo không gian thuận tiện cho hệ thống kỹ thuật: Khoảng trống dưới sàn và giữa các sóng tôn cho phép treo các hệ thống điện, ống nước, điều hòa dễ dàng mà không cần khung đỡ phức tạp, đồng thời tăng chiều cao thông thủy tối ưu không gian.
- Thiết kế kỹ thuật ưu việt: Tấm tôn có sóng cao 50-75 mm với gân phụ tăng độ cứng và khả năng bám dính bê tông. Khổ tấm phổ biến 870 mm hoặc 1000 mm linh hoạt trong thiết kế. Sóng phụ giúp tăng chịu lực và hạn chế biến dạng khi thi công.
- Độ bền và thẩm mỹ: Tấm tôn được mạ kẽm hai mặt chống ăn mòn hiệu quả trong khí hậu ẩm ướt. Bề mặt sáng bóng có thể để nguyên hoặc sơn đen tạo không gian công nghiệp độc đáo cho nhiều công trình.
Nhược điểm
- Yêu cầu tính toán và thiết kế chính xác: Thiết kế phải đảm bảo tải trọng sử dụng và thi công, chiều dày bê tông, khoảng cách dầm, thép sàn và đinh hàn. Sai sót có thể gây mất an toàn hoặc hư hỏng trong quá trình thi công và sử dụng.
- Lãng phí vật liệu do hạn chế cắt tấm tôn: Máy cán sóng chỉ tạo tấm hình chữ nhật, nên khi công trình có kết cấu dầm phức tạp phải cắt chỉnh tấm tôn gây lãng phí vật liệu.
- Giới hạn kích thước và độ dày tấm tôn: Chiều dày tôn tối đa thường là 1,6 mm, dẫn đến khẩu độ dầm tối đa khoảng 4 m. Với khẩu độ lớn hơn cần biện pháp gia cố hoặc giải pháp khác.
Ứng dụng thực tế của sàn decking
Sàn Decking được sử dụng rộng rãi trong nhiều loại công trình hiện nay, đặc biệt phù hợp với nhà khung thép nhiều tầng và các công trình công nghiệp nhờ tính năng vượt trội. Một số ứng dụng tiêu biểu:
- Sàn văn phòng trong nhà xưởng và nhà khung thép cao tầng
- Sàn công trình nhà hàng, showroom, siêu thị
- Nhà phố xây dựng theo kết cấu khung thép
- Các công trình yêu cầu rút ngắn tiến độ thi công và tối ưu chi phí
- Sàn Decking không chỉ đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật, mà còn mang lại tính thẩm mỹ và sự tiện lợi trong vận hành công trình.
Nguyễn Tuấn Vũ – Kỹ sư QS- Công ty TNHH Benihome
Nguồn Tham khảo:
- hsandeckmakem.com/
- thephinh24h.com
- sanbetong.vn